در ادامه قسمت اول به معرفی سایر انواع سرمایه می پردازیم:
۳- سرمایه اجتماعی: سرمایه اجتماعی ترکیبی است که ابتدا در حوزه علوم اجتماعی مطرح شد و پس از آن به دیگر سطوح و پژوهشهای بینارشته ای راه یافت. پیشینه آن به آرای امیل دورکیم در قرن نوزدهم می رسد که علاقه خاصی به درک شیوه عملکرد پیوند های اجتماعی افراد نشان می داد که در قالب رشته هایی در جامعه ای بزرگتر شکل می گرفت . بحث سرمایه اجتماعی به معنای امروزی آن از سال ۱۹۸۰ و به طور اخص در آرای پیر بوردیو، جیمز کلمن و رابرت پاتنام ارائه شد. بوردیو بر این باور است که حجم سرمایه اجتماعی مورد تملک هر فرد به اندازه شبکه هایی که او با آنها پیوند دارد و نیز به میزان سرمایه اقتصادی، فرهنگی و نمادینی بستگی دارد که اعضای مرتبط با او دارند این پیوند ها می تواند در قالب روابط تصادفی، همسایگی، قداست طلبانه و هدایای قوام بخش جا بگیرند برای سنجش و اندازه گیری روند رو به پیشرفت سرمایه اجتماعی (سرمایه اجتماعی مثبت) معیارهایی همچون اعتماد عمومی به همدیگر، اعتماد به نهاد های عمومی و دولتی، مشارکت غیررسمی همیارانه در فعالیتهای داوطلبانه در تشکلهای غیردولتی، خیریه ای، دینی، اتحادیه ها، انجمن های صنفی و علمی را مد نظر قرار می دهند. نگارنده موارد عکس آن را، که به سرمایه اجتماعی منفی می انجامد در انواع خشونتها و کنترلهای بیرونی و درونی، مهاجرت و خودکشی و مواردی از این دست یافته است.
۴- سرمایه نمادین: از نظر بوردیو «سرمایه نمادین به هر گونه دارایی اطلاق می شود (به هر نوع سرمایه، اعم از طبیعی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی). هنگامی که این دارایی به وسیله آن دسته از اعضای اجتماع درک شود که مقولات فاهمه آنان چنان است که آنان را قادر می سازد که این دارایی را بشناسند (یعنی آن را ببینند) و به رسمیت بشناسند (یعنی برای آن ارزش قائل شون)» این شکل از سرمایه همچون ارزش ماهوی همنشین و همراه با انواع دیگر سرمایه قابل درک است؛ به عنوان مثال آنچه ارزش ذاتی آثار در میدان هنری سرمایه فرهنگی نامیده می شود، اشرافیت و اصالتی که به شکل اعلای سرمایه اجتماعی ظاهر می شود و بازار های مجموعه های هنری، ازدواج، رفاه اجتماعی، بنیادهای عظیم فرهنگی، همه ابعادی نمادین در جوار سرمایه هایی غیرنمادین است «سرمایه نمادین هر فرد نه تنها در حال تغییر بلکه در واکنش به وضعیت و ساختار میدان دائماً در سیلان و جریان دگرگونی قرار دارد»
بطور کلی سرمایه نمادین یعنی مجموعه ای از ازار های نمادین، پرستیژ، حیثیت، احترام و قابلیت های فردی در رفتارها (کلام و کالبد)که فرد در اختیار دارد.سرمایه نمادین جزئی از سرمایه فرهنگی است و به معنای توانای مشروعیت دادن، تعریف کردن و ارزش گذاردن است
انواع سرمایه گذاری از دیدگاه بوردیو
منابع
Bourdieu P. 1985. The forms of capital. In Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education, ed. JG Richardson, pp. 241.58. New York: Greenwood